انواع مالیات تکلیفی شامل مالیات اجاره، حق الوکاله، مالیات حقوق، مالیات حقوق اشخاص خارجی، مالیات پزشکان، مالیات مضاربه، نقل و انتقال سهام، بیمه و پیمانکاری میشود. درصد هر کدام از این مالیاتها متفاوت بوده و گاهی پرداخت آن نیز به عهده کارفرما یا مسئولین کادر درمان است.
مالیاتهای تکلیفی مستلزم تکمیل اظهارنامه مالیاتی بوده و هرگونه تاخیر یا تقلب در مالیات، مشمول جریمه خواهد شد.
در قانون انواع مالیات های تکلیفی مشخص شده که هر کدام دایره شمول و میزان مختص به خود را دارا هستند. در ادامه جدول انواع مالیات تکلیفی به همراه تعاریف آن ذکر خواهد شد.
یکی از انواع مالیات تکلیفی، مربوط به اجاره املاک است. تمام موسسات دولتی، نهادهای انقلاب اسلامی، شرکتها و اشخاص حقوقی میبایست این اجاره را بپردازند. بر اساس ماده 53 قانون مالیاتهای مستقیم این مالیات بعد از کسر مبلغ 25 درصد بابت هزینه، استهلاک و تعهدات مالک، از 75 درصد باقیمانده گرفته میشود. مالیات تکلیفی برای اشخاص حقوقی میزان 25 درصد ثابت است. اما اگر موجر شخص حقیقی باشد، میزان مالیات به صورت پلکانی محاسبه خواهد شد:
تا مبلغ 50 میلیون تومان | 15 درصد |
مبلغ 50 تا 100 میلیون تومان | 20 درصد |
مبالغ بالاتر از 100 میلیون | 25 درصد |
حقوق افرادی که در ایران شاغلند و کسانی که خارج ایران بوده و از دولت حقوق میگیرند، مشمول مالیات میشود. این مالیات شامل سنوات، عیدی، پاداش، حق ماموریت، مزایا، هزینه درمانی و حقوق تا سقف 12 میلیون نخواهد شد. یعنی هرچقدر حقوق بالا برود، تا مبلغ 12 میلیون آن معاف از مالیات بوده و بر مابقی به شرح جدول زیر محاسبه میشود:
تا سقف 27 میلیون = تا میزان 12 میلیون معاف از مالیات + 10 درصد مالیات از مابقی آن |
از 27 تا 40 میلیون = 12 میلیون معاف + تا مبلغ 16500000 شامل 10 درصد مالیات + مابقی 15 درصد مالیات |
تا 40 میلیون = 12 میلیون معاف + تا مبلغ 16500000 شامل 10 درصد مالیات + 15 درصد برای تا 27 میلیون + مابقی 20 درصد مالیات |
بیشتر از 40 میلیون = 12 میلیون معاف + تا مبلغ 16500000 شامل 10 درصد مالیات + 15 درصد برای تا 27 میلیون + 20 درصد تا مبلغ 40 میلیون + 30 درصد برای مابقی |
یکی دیگر از انواع مالیات تکلیفی، مالیات حق الوکاله است که وکلا میبایست زمان اعلام وکالت آن را بپردازند. نرخ مالیات تکلیفی این نوع عبارتند از:
مجموع حق الوکاله دریافتی × میزان 5 درصد مالیات |
به موجب ماده 105 قانون مالیاتهای مستقیم، درآمد افراد خارجی ساکن ایران که از بهرهبرداری سرمایه در ایران یا فعالیت مستقیم در کشور بدست آمده، مشمول مالیات زیر خواهد بود:
کل درآمد دریافتی × 25 درصد = مالیات تکلیفی افراد خارجی |
یکی دیگر از انواع مالیات تکلیفی، مالیات مضاربه است. در مضاربه، فرد مضارب باید علاوه بر پرداخت مالیات، مالیات بر درآمد سهم صاحب سرمایه را نیز بپردازد که همان مالیات مضاربه خواهد بود. این مالیات مشمول معافیت نبوده و به عنوان مالیات علی الحساب صاحب سرمایه به حساب مالیاتی واریز میشود. مالیات مضاربه تنها به وامهای بانکی و برخی فعالیتهای اختصاصی تعلق میگیرد.
مالیات تکلیفی بیمه موارد مختلفی از بیمه را شامل میشود که در ماده 109 قانون مالیاتهای مستقیم آمده است:
لازم به ذکر است که نرخ این مالیاتها بر اساس بخشنامهها و آییننامههای مختلف تعیین میشود.
نقل و انتقال سهام، یکی دیگر از انواع مالیات تکلیفی به شمار میرود. هر زمان که سهامی منتقل میشود، این مالیات باید پرداخت شود:
نقل و انتقال سهام در تمام شرکتها = میزان 4 درصد ارزش اسمی آنها |
بر اساس قانون، درآمد پزشکان نیز مشمول مالیات میشود و تمامی مراکز درمانی نیز باید این مبلغ را از حساب پزشکان کسر کرده و به سازمان امور مالیاتی بپردازند.
حق الزحمه یا حق العمل گروه پزشکی × 10 درصد حق مالیات |
پیمانکاری، یکی از مشاغل پردرآمد بوده که مشمول مالیات تکلیفی میشود. این مالیات بر روی قراردادهای بسته شده میان پیمانکاران و کارفرمایان اعمال میشود؛ خواه شخص حقیقی باشد یا حقوقی. این مالیات به عهده پیمانکار است، اما کارفرما باید مبلغ آن را از حق الزحمه پیمانکار کسر کرده و به اداره مالیات بپردازد. نحوه محاسبه آن نیز بدین شکل است:
کل دستمزد پیمانکار × 3 درصد حق مالیات |
در یک نگاه کلی مالیات تکلیفی شامل چه مواردی است، به شرح زیر خواهد بود:
ردیف | عنوان مالیات تکلیفی | میزان مالیات تکلیفی |
1 | مالیات تکلیفی اجاره | 25 درصد برای اشخاص حقوقی |
برای اشخاص حقیقی: 15 درصد 20 درصد 25 درصد | ||
2 | مالیات تکلیفی حقوق | پایه اول: معاف پایه دوم: 10 درصد پایه سوم: 15 درصد پایه چهارم: 20 درصد پایه پنجم: 30 درصد |
3 | مالیات تکلیفی حق الوکاله | 5 درصد |
4 | مالیات تکلیفی اشخاص حقوقی خارجی | 25 درصد |
5 | مالیات تکلیفی مضاربه | متغیر |
6 | مالیات تکلیفی بیمه | متغیر |
7 | مالیات تکلیفی نقل و انتقال سهام | 4 درصد |
8 | مالیات تکلیفی پزشکان | 10 درصد |
9 | مالیات تکلیفی پیمانکاری | 3 درصد |
انواع مالیات تکلیفی، طیف متفاوتی از مشاغل را دربرمیگیرد. میزان این مالیاتها معمولا بر اساس شغل و درآمدهای ماهیانه این افراد تعیین شده است. پرداخت مالیات به طورکلی ضروری است، مگر اینکه مشمول معافیتهای قانونی شود.
مشاوران مالیاتی و متخصصان سایت رابین هونامیک میتوانند شما را برای چگونگی تکمیل اظهارنامه مالیات تکلیفی، محاسبه میزان مالیات و ارائه در مهلت قانونی آن، راهنمایی کنند.
بله. هر گونه تاخیر در پرداخت، مشمول 10 درصد جریمه خواهد بود.
خیر. مالیات تکلیفی نوعی مالیات بر درآمد است، درحالی که مالیات عملکرد تنها به فعالیتها و عملکرد شرکتها برمیگردد.
بله. برای تمامی مالیاتها، باید اظهارنامه را پر کرد.
بسته به نوع مالیات و مودی میتواند متفاوت باشد. مثلا در سال گذشته این مهلت برای اشخاص حقیقی تا 31 تیرماه و برای اشخاص حقوقی، حداکثر 4 ماه بعد از سال مالیاتی یا پایان تیرماه بوده است.