یکی از ارکان مهم نظام مالیاتی هر کشور درآمد مشمول مالیات است که بر اساس آن، دولتها سهمی از درآمد افراد و کسب و کارها را دریافت میکنند. طبق این فرایند درآمدهای مختلف ارزیابی میشوند و بخشی از آنها پس از کسر هزینهها و معافیتهای قانونی، مشمول مالیات میشوند.
برای کسب و کارها بهخصوص شرکتها، درک درست از نحوه محاسبه، نقش مهمی در بهبود عملکرد و افزایش سودآوری دارد. در کل داشتن اطلاعات درمورد این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا که کمک میکند شما برنامهریزی مالی موثرتری داشته باشید. میتوانید برای کسب اطلاعات جامع و کامل تا انتهای محتوا با ما همراه باشید.
دولتها برای تامین هزینههای عمومی از مالیات استفاده میکنند که یکی از مهمترین منابع درآمدی آنها خواهد بود. درآمد مشمول مالیات به بخشی از درآمد افراد در کسب و کارها میگویند که پس از کسر معافیتها، کسورات و تخفیفات قانونی، مشمول پرداخت مالیات میشود. این درآمد شامل هر نوع درآمدی است که فرد یا شرکت در طی یک سال، کسب میکند و قانونگذار آن را مشمول مالیات میداند.
به عنوان مثال اگر شما ماهیانه ۱۰ میلیون تومان درآمد داشته باشید و طبق قانون مالیات معافیت ماهیانه ۸ میلیون تومان برای شما در نظر گرفته شود، شما باید از ۲ میلیون تومان باقیمانده، مالیات پرداخت کنید. ضمن اینکه قوانین مالیاتی هر ساله تغییر میکند و برای اطلاع دقیق از میزان آن بهتر است به سازمان امور مالیاتی مراجعه کرده یا با یک مشاور مالیاتی مشورت کنید.
به دلیل پیچیدگی و تغییرات مداوم قوانین مالیاتی، محاسبه مالیات برای کسبوکارها به یک فرایند تخصصی تبدیل شده است. کوچکترین خطا در این زمینه میتواند منجر به جریمههای سنگین شود. با دریافت مشاوره از یک مشاور مالیاتی حرفهای، میتوانید به آخرین تغییرات قوانین مالیاتی دسترسی داشته باشید، از تسهیلات مالیاتی بهرهمند شوید و اطمینان حاصل کنید که محاسبات و پرداختهای مالیاتیتان بهدرستی انجام میشود. برای تضمین دقت در محاسبات مالیاتی و جلوگیری از مشکلات احتمالی، هماکنون به صفحه مشاور مالیاتی ما مراجعه کنید.
درآمد مشمول مالیات بر انواع مختلف تقسیم میشود که باتوجه به قوانین هر کشور و ساختار مالیاتی آن متفاوت خواهد بود. در این قسمت به برخی از مهمترین آنها اشارهای میکنیم.
بهطور معمول بزرگترین بخش درآمد مشمول مالیات برای بسیاری از افراد، درآمد حاصل از حقوق و دستمزد است که شامل هرگونه پولی میشود که فرد به عنوان حقوق ثابت، پاداش، اضافه کاری یا سایر پرداختها از کارفرمای خود دریافت میکند.
افرادی که به عنوان صاحب کسب و کار فعالیت میکنند باید درآمد حاصل از فعالیتهای تجاری خود را به عنوان درآمد مشمول مالیات پرداخت کنند. این نوع درآمد شامل سود حاصل از فروش کالا یا خدمات پس از کسر هزینههای مرتبط با کسب و کار خواهد بود. هزینههایی مانند حقوق کارکنان، اجاره محل و مواد اولیه قابل کسر هستند؛ اما سود نهایی که باقی میماند مشمول مالیات خواهد بود.
افرادی که ملک یا املاک خود را اجاره میدهند باید درآمد حاصل از آن را به عنوان درآمد مشمول مالیات گزارش کنند. در این حالت هزینههای نگهداری ملک یا بهره وام مسکن از درآمد اجاره کسر خواهد شد و سود خالص اجاره، مشمول مالیات میشود.
این نوع درآمد شامل سودی است که افراد از سرمایهگذاریهای مختلف به دست میآورند. سود سهام، بهره بانکی، سود حاصل از فروش اوراق قرضه و سایر داراییها نمونههایی از درآمد حاصل از سرمایهگذاری هستند. بهطور معمول نرخ مالیات برای درآمدهای سرمایهگذاری متفاوت از سایر درآمدها است و امکان دارد برخی از آنها معافیتهای خاصی داشته باشند.
این مبلغ بر اساس قوانین مالیاتی و نوع فعالیت شرکت تعیین میشود. باید گفت که ساختار شرکت (سهامی، عام، خاص، تعاونی) بر نحوه محاسبه مالیات، تاثیرگذار خواهد بود. باتوجه به ماده ۹۴ قانون مالیاتهای مستقیم، کل درآمدهای عملیاتی و غیرعملیاتی شرکت در یک دوره مالی که شامل فروش کالا و دیگر خدمات است، مشخص میشود. سپس تمام هزینههای مجاز از درآمد کل کسر میشود و بعد از کسر معافیتهای مالیاتی قانونی، درآمد مشمول مالیات تعیین میشود. کلیه اشخاص صاحبان مشاغل که آخرین درآمد قطعی شده فروش کالای آنها بیش از ۱۵۰ میلیارد ریال یا درآمد خدماتی آنها ۷۵ میلیارد ریال باشد، جزو این گروه به حساب میآیند.
مبنای تشخیص مالیات اشخاص گروه دوم، گردش حسابهای بانکی آنها است و افرادی که شروط زیر را داشته باشند، جزو گروه دوم مشاغل مالیاتی قرار میگیرند:
گروه سوم، صاحبان کسب و کارهای کوچکی که درآمد آنها کمتر از تعیین شده برای گروه دوم باشد را شامل میشود. به عبارت دیگر اشخاص حقیقی که در 2 گروه فوق قرار نمیگیرند در لیست مشاغل گروه سوم هستند. این افراد مانند گروه دوم، موظف برای اظهارنامه مالیاتی هستند که روش محاسبه آن بسیار سادهتر خواهد بود و از روشهای تقریب زنی یا نرخهای ثابت استفاده میشود. ضمن اینکه برای تشویق این گروه به پرداخت مالیات امکان دارد تسهیلات و معافیتهای بیشتری در نظر گرفته میشود.
برای محاسبه درآمد مشمول مالیات ۱۴۰۳ ابتدا کلیه درآمدهای یک ساله که شامل حقوق، مزایا، سود سرمایهگذاری، اجاره و هر نوع درآمد دیگری است، محاسبه میشود. سپس هزینهها و استثنائات قانونی مانند بیمههای پرداخت شده از کل درآمد کسر میشود و با به دست آمدن درآمد خالص، نرخ مالیات مربوط به آن باید پرداخت شود. ما در این قسمت قانون نرخ مالیات در سال ۱۴۰۳ را در جدول برای شما آوردهایم.
بازه درآمد مشمول مالیات | نرخ مالیات |
۵۰ تا ۱۰۰ میلیون | ۲۰ درصد |
تا ۲۰۰ میلیون | ۱۵ درصد |
بیش از ۱۰۰ میلیون | ۲۵ درصد |
سخن پایانی
شناخت دقیق مفهوم درآمد مشمول مالیات به شما کمک میکند تا با برنامهریزی مالی مناسب از مزایای قانونی آن بهرهمند شوید و از جرایم مالیاتی جلوگیری کنید. ضمن اینکه مدیریت صحیح مالیات نه تنها باعث بهینهسازی هزینهها میشود بلکه به رشد و توسعه کسب و کار نیز کمک میکند.
درصورتی که به مشاوره تخصصی در مورد قوانین مالیاتی و بهبود استراتژی مالی خود نیاز دارید، هونامیک برنا را پیشنهاد میکنیم. میتوانید از کارشناسان مجرب این مجموعه برای تمام مراحل برنامهریزی مالی و مالیاتی خود راهنمایی بگیرید. اگر در این خصوص هرگونه سوال یا ابهامی داشتید در بخش کامنتها مطرح کنید و با ما در میان بگذارید.